Programmameldingen
In onderstaande tabel zijn de programmameldingen opgenomen waarvan we verwachten dat deze leiden tot een afwijking ten opzichte van de begroting. Deze regels worden niet in de begroting aangepast, met uitzondering van een aantal meldingen, waarvoor we wel de begroting willen aanpassen. Deze meldingen zijn toegelicht in het hoofdstuk ’Meldingen in de begroting te verwerken’. Voor het totaalbeeld nemen we ze hier ook op.
Na de tabel volgt een toelichting op de regels van de programmameldingen. We geven daarbij ook aan op welk doel de melding betrekking heeft.
x € 1.000 | ||||||
Financieel effect 2025 *€ 1.000 | Programma | L/B | 1e VM '25 | L/B | 2e VM '25 | |
Meldingen, verwerkt bij de 1e VM | ||||||
Herstel ingeboekte bezuiniging | Onderwijs | L | -100 | L | -100 | |
Toevoeging voorz.Stationsdistrict agv alg. kosten | Wonen en Sted. Ontw. | L | -700 | L | -700 | |
Briks-taken | Wonen en Sted. Ontw. | L | -700 | L | -700 | |
Aanpassing GRP-voorz.aan gewijzigde kapitaallaste | Openbare ruimte | L | -100 | L | -100 | |
Meldingen, waarvoor we de begroting willen aanpassen | ||||||
Ontvangen middelen Oekraïnse ontheemden | WWZ | B | 1.400 | |||
Contributie VNG,GGU | Best. en Organisatie | L | -240 | L | -240 | |
Effecten verkoop Goffertstadion | Sport | L/B | -1.100 | |||
Correctie aanpassing GRP-voorz. | Openbare Ruimte | L | 200 | |||
Overige meldingen programma's | ||||||
Implementatie nieuw financieel systeem | Best. en Organisatie | L | -520 | L | -520 | |
Overgang Appa Pensioen naar ABP | Best.en Organisatie | L | -3.500 | |||
Opsporing Ontplofbare Oorlogsresten | Veiligheid | L | -138 | |||
Hogere opbrengsten toerismebelasting | Econ. en Toerisme | B | 300 | |||
Wmo huishoudelijke verzorging | WWZ | L/B | 647 | L/B | 1.910 | |
Wmo hulpmiddelen | WWZ | L/B | 103 | L/B | 449 | |
Wmo begeleiding en dagbesteding | WWZ | L | -2.500 | L | -3.770 | |
Maatschappelijke Opvang | WWZ | L | - | -813 | ||
Beschermd wonen | WWZ | L | 5.559 | L | 4.037 | |
Jeugd | WWZ | L | -1.500 | |||
Niet volledig inzetten welzijnsbudget | WWZ | L | 140 | |||
Terugv. bij subs.vaststellingen 2024 mn dagbesteding | WWZ | B | 500 | |||
WSW, arbeidsmatige dagbesteding en participatie | Werk en Inkomen | L | 2.663 | L | 2.484 | |
Overige participatie | Werk en Inkomen | L | 219 | L | 338 | |
Participatieregelingen vanaf 18 jaar | Werk en Inkomen | L | -168 | L | -144 | |
BUIG | Werk en Inkomen | L/B | -3.781 | L/B | -6.617 | |
Studietoeslag | Werk en Inkomen | L | -702 | L | -1.283 | |
Bijzondere bijstand | Werk en Inkomen | L | -1.315 | L | -282 | |
Bijzondere bijstand | Werk en Inkomen | B | 327 | B | 29 | |
Sociaal medische indicatie (SMI) | Onderwijs | L | -400 | |||
Voorschoolse educatie (VVE) | Onderwijs | L | 400 | |||
Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) | Onderwijs | L | 410 | |||
Hogere reclameopbrengsten | Bereikbaarheid | B | 500 | |||
Overschrijding energielasten | Bereikbaarheid | L | -110 | |||
Beheer en onderhoud fiets-en auto parkeren | Bereikbaarheid | L | -580 | L | -580 | |
Hogere kosten parkeren | Bereikbaarheid | L | -720 | |||
Onderhoud verharding en verkeersmiddelen | Bereikbaarheid | L | -1.750 | L | -1.750 | |
Hogere kosten asfalt vanuit Winkelsteeg | Bereikbaarheid | L | -700 | |||
Tekort DVO DAR 2025 | Bereikbaarheid | L | -1.250 | L | -1.250 | |
Invoering Omgevingswet | Wonen en Sted. Ontw. | L | -580 | L | -200 | |
Achterstand overdracht Briks-taken vanuit de ODRN | Wonen en Sted. Ontw. | L | -400 | L | -600 | |
Verkoopopbrengsten vastgoedobject | Wonen en Sted. Ontw. | B | 273 | B | 273 | |
Uitname Stelsel Omg.Wet en corr. Leges | Wonen en Sted. Ontw. | L | -450 | |||
Achterblijvende leges opbrengsten bouwen | Wonen en Sted. Ontw. | B | -3.000 | |||
Beleidsontwikkeling wonen | Wonen en Sted. Ontw. | L | 250 | |||
Kinderdorp Neerbosch | Wonen en Sted. Ontw. | L | -3.900 | |||
Tekort op onderhoudscontract irt. gem.indexering | Wonen en Sted.Ontw. | L | -780 | |||
Onderhoud Groen | Openbare ruimte | L | -685 | L | -685 | |
Milieuleges | Openbare ruimte | B | -275 | B | -275 | |
Tekort DVO DAR 2025 | Openbare ruimte | L | -1.250 | L | -1.250 | |
Onderhoud begraafplaatsen | Openbare ruimte | L | -240 | |||
Aardgasvrij maken | Openbare ruimte | L | 5.300 | |||
Opdracht ODRN | Openbare ruimte | L | 450 | |||
Grondwateroverlast West | Openbare ruimte | |||||
Archeologisch depot | Cult.en Cult. Erfgoed | L | -131 | L | -100 | |
Verkoopopbrengst vastgoedobject | Cult.en Cult. Erfgoed | B | 597 | B | 597 | |
Tekort aan huurinkomsten | Cult.en Cult. Erfgoed | L | -109 | L | -109 | |
Geen huuropbrengst Valkhof | Cult.en Cult. Erfgoed | B | -321 | B | -321 | |
Restitutie teveel ontvangen subsidie SFN 2024 | Sport | B | 294 | |||
Financiële effecten sloop Jan Massinkhal | Sport | L | -110 | |||
Totaal | -7.769 | -18.776 | ||||
-bedragen = nadeel, +bedragen = voordeel | ||||||
De meldingen waarvoor we de begroting willen aanpassen, zijn toegelicht in het hoofdstuk ‘Meldingen in de begroting aan te passen - Programmameldingen’.
Toelichting
Programma Bestuur en Organisatie
Implementatie nieuw Financieel systeem (€ 520.000 N)
Doel: Ons werk wordt slagvaardig en zorgvuldig uitgevoerd en we maken af waaraan we begonnen zijn.
Met ingang van 1 januari 2025 is het nieuwe financiële systeem ERPx ingevoerd. Voor het jaar 2025 worden extra kosten gemaakt voor de implementatie. Deze kosten bestaan uit extra inhuur ter ondersteuning van de implementatie van ERPx, de betaling van de laatste termijn ERPX-implementatiekosten en kosten voor koppelingen met andere applicaties.
Overgang Appa-pensioenen ( Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers ) naar ABP (€ 3.500.000 N)
Doel: Ons handelen is ethisch en in lijn met wet- en regelgeving
De Eerste Kamer wil de pensioenen van politieke ambtsdragers gelijkstellen aan die van andere werknemers. Daarom stelt het kabinet voor deze pensioenen per 1 januari 2028 over te dragen aan het ABP. De gemeente betaalt nu zelf de pensioenen van (oud-)wethouders. Voor de overdracht is een kapitaalstorting nodig, waarvoor de huidige voorziening van 8,4 miljoen euro wordt gebruikt. Bij de huidige dekkingsgraad van het ABP is 9,8 miljoen euro nodig.
Door de daling van de rekenrente en de dekkingsgraad van het ABP moet de gemeente in 2025 waarschijnlijk 3 tot 3,5 miljoen euro extra reserveren. De exacte bedragen worden tot 2028 jaarlijks aangepast en verwerkt in de jaarrekening.
Programma Veiligheid
Opsporing ontplofbare oorlogsresten (€ 138.417 N)
Doel: We voorkomen en gaan branden, ongevallen, rampen, crises en sociale en fysieke gevolgen die daarmee samenhangen tegen
We verwachten in 2025 een overschrijding voor de opsporing van ontplofbare oorlogsresten. De rijksuitkering hiervoor verwachten we in 2026 te ontvangen.
Programma Economie en Toerisme
Toerismebelasting (€ 300.000 V)
Doel: We profileren Nijmegen als oudste stad van Nederland met een jong en bruisend karakter.
We verwachten in 2025 een voordeel te realiseren op de te ontvangen toerismebelasting. Het tarief is dit jaar verhoogd waardoor de geraamde inkomsten, bij gelijkblijvende aantallen, hoger uitpakken.
Programma Welzijn, Wijkontwikkeling en Zorg
Wmo huishoudelijke verzorging (1,9 miljoen euro V) en Wmo hulpmiddelen (€ 449.000 V)
Doel: Inwoners kunnen zelfstandig wonen in een schone en geschikte woning. Ze kunnen zich in en om het huis verplaatsen en daardoor deelnemen aan de samenleving en hun sociale omgeving. Dit doen ze met voldoende eigen kracht, zelfredzaamheid, samenredzaamheid in de vorm van sociale steun. Wanneer het nodig is, ondersteunen wij hen bij het verkrijgen of herwinnen hiervan.
In de begroting is op basis van een VNG- en intern voorspelmodel voor de verwachte realisatie in 2025 rekening gehouden met een consumptiegroei van zowel Wmo huishoudelijke hulp als hulpmiddelen. In de praktijk zien we echter dat de consumptiegroei tot op heden minder hard stijgt dan voorspeld.
Momenteel wordt er extra uitvoeringscapaciteit ingezet om de achterstanden weg te werken van de Wmo aanvragen. De achterstanden zijn inmiddels aanzienlijk gedaald. Een andere oorzaak voor het achterblijven van de consumptiegroei bij huishoudelijke verzorging is dat het gemiddeld aantal uren toekenning vanaf 2024 een daling laat zien. In 2024 is deze gedaald van 3 uur naar 2,5 uur en in 2025 is deze verder gedaald naar circa 2,25 uur.
Wmo begeleiding en dagbesteding en doorbraak- en regieteams (3,8 miljoen euro N)
Doel: Inwoners kunnen zelfstandig wonen in een schone en geschikte woning. Ze kunnen zich in en om het huis verplaatsen en daardoor deelnemen aan de samenleving en hun sociale omgeving. Dit doen ze met voldoende eigen kracht, zelfredzaamheid, samenredzaamheid in de vorm van sociale steun. Wanneer het nodig is, ondersteunen wij hen bij het verkrijgen of herwinnen hiervan.
Op het gebied van Wmo begeleiding is er een centrale rol voor Buurtteams Volwassenen en aanvullend hierop geïndiceerde begeleiding. Het aandeel van Buurtteams Volwassenen is de afgelopen jaren steeds verder toegenomen. In de begroting werd rekening gehouden met de begeleiding door de Buurtteams van 70% van de cliënten. Op dit moment is dat 67%. Eind september stelde het college de uitvoeringsagenda duurzame Jeugdhulp en Wmo begeleiding vast waarmee onder andere wordt ingezet op het terugdringen van kosten voor geïndiceerde begeleiding. Er is sprake van een taakstelling van 1,2 miljoen euro op het budget voor geïndiceerde begeleiding. De eerste financiële effecten van de uitvoeringsagenda worden naar verwachting zichtbaar in 2026. Hierdoor verwachten we in 2025 een nadeel op Wmo begeleiding van 3,2 miljoen euro.
Op het gebied van Wmo dagbesteding loopt de pilot indicatievrije dagbesteding nog in 2025. De subsidies voor 2025 zijn bijgesteld met actuele cijfers, waarin we rekening houden met een stijging in cliëntaantallen en dagdelen conform het doel van de pilot. Dit leidt tot een hogere besteding in 2025 en tot nabetalingen over 2024. Dit leidt tot een verwacht nadeel.
Maatschappelijke opvang (€ 813.000 N)
Doel: Daklozen krijgen tijdelijk opvang en een perspectief op zelfstandig participeren en (zelfstandig) wonen
Ook binnen de Maatschappelijke Opvang is sprake van een verslechtering, voornamelijk door de financiële gevolgen van de geplande uitbreiding van circa 50 opvangplekken. Dit brengt extra kosten met zich mee. Deze uitzetting wordt deels gecompenseerd door lagere uitgaven voor de winteropvang, die dit jaar plaatsvindt in het gebouw De Flet.
Beschermd wonen (4 miljoen euro V)
Doel: Inwoners die als gevolg van psychische kwetsbaarheid of jong volwassenen, die als gevolg van Licht Verstandelijke Beperking, (nog) niet in staat zijn om zelfstandig te wonen kunnen in een beschermde (woon-) omgeving zich ontwikkelen richting zelfstandig wonen en participeren.
Voor Beschermd Wonen beginnen de kosten van gedeclareerde zorg zich sinds de recente aanbesteding in 2024 steeds duidelijker af te tekenen. Dit zorgt voor een realistischer beeld van de uitgaven en leidt tot een bijgestelde prognose ten opzichte van de 1e Voortgangsmonitor. Het aantal aanmeldingen van nieuwe Beschermd wonen-cliënten is met 12% toegenomen. Tegelijkertijd is, door de nieuwe inkoop, het aantal wachtenden gehalveerd. Dit resultaat sluit aan bij de regionale halfjaarrapportage Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang. In deze tweede monitor is tevens rekening gehouden met een nabetaling over het lopende jaar, voortvloeiend uit het verwachte resultaat op de regiobegroting BW/MO 2025. Deze nabetaling was in de eerdere voortgangsmonitor niet verwerkt vanwege de toen nog onduidelijke omvang.
Jeugd (1,5 miljoen euro N)
Doel: Kinderen en hun ouders worden laagdrempelig, dichtbij en deskundig ondersteund als zij problemen ervaren met opvoeding en/of kansrijke ontwikkeling, indien nodig met specialistische jeugdhulp.
De jeugdhulp is verdeeld over vier producten: Samenkracht en burgerparticipatie (preventieve jeugdhulp), Wijkteams (Buurtteams Jeugd & Gezin), Maatwerkdienstverlening 18- (ambulante jeugdhulp en specialistische jeugdhulp met verblijf) en Geëscaleerde zorg 18- (jeugdbescherming en jeugdreclassering.
We hanteren voor de prognose van het resultaat een bandbreedte tussen de 1 en 2 miljoen euro negatief. In de prognose van het tekort zijn ook de taakstellingen verwerkt die zijn ingeboekt op basis van de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028 en de aanvullende taakstelling van 6 miljoen euro uit de stadsbegroting 2025-2028.
We zien in 2025 lagere kosten voor ambulante jeugdhulp dan in 2024 maar realiseren naar verwachting nog niet de volledige taakstelling van 6 miljoen euro.
Effect nieuwe aanbestedingen
Met de nieuwe aanbestedingen per 1 januari 2025 is het zorglandschap veranderd. We verwachten dat in 2025 het daadwerkelijke kostenverhogende effect van de nieuwe tarieven zich bevindt binnen een bandbreedte van 4 tot 5 miljoen euro ten opzichte van 2024. De essentiële functies is een van de nieuwe onderdelen van het zorglandschap in 2025. Dit is een langdurig contract (8 jaar) waarbij het niet realistisch is, gezien de complexiteit van de opdracht, om de eerste jaren een positief financieel effect te verwachten. De essentiële jeugdhulpfuncties kunnen gezien worden als alternatief voor de afbouw van gesloten jeugdzorg. Deze landelijke afbouw en de ombouw naar kleinschaligheid hebben geleid tot forse tariefstijgingen.
Duurzame jeugdhulp
We zetten, nog steeds actief in op het vergroten van het aandeel basishulp door de Buurtteams Jeugd en Gezin en het versterken van de sociale basis om de groei van ambulante hulp tegen te gaan. Voor 2025 verwachten we lagere kosten voor ambulante jeugdhulp dan in 2024, ondersteund door de actualisatie van het prognosemodel ambulante jeugdhulp in april 2025. We gaan door met het proces van Duurzame Jeugdhulp. Het college heeft op 30 september 2025 een pakket van maatregelen vastgesteld. Een deel van de maatregelen wordt al uitgevoerd en gaat ook een positief effect hebben (bijvoorbeeld bestedingsruimtes begeleiding en strengere toelating voor onderaannemers). We zien echter ook dat op de onderdelen J-GGZ en orthopedagogische behandeling tijd nodig is om met onze maatschappelijk partners tot goed doordachte maatregelen te komen. Naar verwachting is de realisatie in 2025 ongeveer 2,4 miljoen euro lager dan in 2024 op verschillende onderdelen uit de duurzame jeugdhulp agenda. Gezien de complexiteit van het jeugdveld zijn er altijd onzekerheden die nog invloed kunnen uitoefenen op de uiteindelijke realisatie 2025.
Niet volledig inzetten welzijnsbudget (€ 140.000 V)
Doelen: Inwoners nemen actief deel en dragen bij aan de samenleving en Inwoners van Nijmegen kunnen (vrij) zichzelf zijn en worden hierin geaccepteerd.
Door de tariefswijziging zijn voor een aantal organisaties de huren verhoogd. Hiervoor zijn, ter compensatie, diverse aanvullende subsidieaanvragen ingediend. Het hiervoor a-structurele aanvullende budget is slechts deels uitgegeven. Verder worden de middelen voor het VN-verdrag gehandicapten in 2025 niet volledig uitgegeven. Hierdoor wordt tesamen een voordeel verwacht.
Terugontvangen bij subsidievaststellingen 2024 mn dagbesteding (€ 500.000 V)
Doel: Inwoners kunnen zelfstandig hun leven leiden en meedoen met behulp van sociale steun. Wanneer het nodig is, ondersteunen wij hen bij het verkrijgen of herwinnen hiervan.
De dagbestedingsinstellingen voor ouderen ontvingen een subsidie voor een meerjarige periode van 2022-2024. Deze subsidies zijn nu in 2025 definitief vastgesteld voor deze periode. Dit heeft geleid tot een terugvordering van subsidie.
Programma Werk en Inkomen
Op het totale programma Werk en Inkomen verwachten we in 2025 een nadelig resultaat van 5,5 miljoen euro. Vanwege de openeinderegelingen en onzekere ontwikkelingen houden we een bandbreedte aan van -4,0 miljoen euro en -7,0 miljoen euro.
Wsw, arbeidsmatige dagbesteding, beschut werk en participatie (2,5 miljoen euro V)
Doel: Meer perspectief op maatschappelijke participatie en/of duurzaam, betaald werk
Deze regelingen voor WSW, beschut werk en arbeidsmatige dagbesteding zijn gemandateerd aan de MGR/WerkBedrijf. We verwachten op deze onderdelen in 2025 een voordelig resultaat te behalen van 1,1 miljoen euro. Het verwachte resultaat wordt geheel veroorzaakt door een voordeel op de sociale werkvoorziening (WSW), onder andere door de versnelde uitstroom van SW medewerkers in voorgaande jaren.
Onder Participatie vallen verschillende -aan de MGR/WerkBedrijf gemandateerde- regelingen, zoals de regeling (arbeids)participatie, ’oude' WIW- en ID banen en maatwerkbanen. We verwachten op deze onderdelen, die vallen onder het taakveld arbeidsparticipatie, een voordelig resultaat te behalen van 1,4 miljoen euro.
Overige participatie (€ 338.000 V)
Doel: Stimuleren en versterken van de samenwerking in de arbeidsmarktregio.
Op de (tijdelijke) projectgelden voor het project 'jeugdwerkgeledenheid' en 'versterking arbeidsmarktregio' verwachten we een voordeel van 0,3 miljoen euro. De begrote middelen voor het project jeugdwerkgelegenheid worden dit jaar niet geheel ingezet.
Bijzondere bijstand en overige participatieregelingen vanaf 18 jaar (€ 144.000 N)
Doel: Participatie bevorderen van inwoners vanaf 18 jaar
Op de meedoenregeling verwachten we een tekort van ruim 0,3 miljoen euro en op het busvoordeelabonnement een overschot van circa 0,15 miljoen euro.
Buig (6,6 miljoen euro N)
Doel: Verstrekken uitkeringen en toeslagen
De aantallen bijstandsuitkeringen Participatiewet lopen sinds begin 2024 weer op. Ten opzichte van eind 2024 is het aantal inwoners met een Participatiewetuitkering (tot en met augustus) toegenomen met 98 (1,5%). Nijmegen is -sinds jaren- een zogenaamde nadeelgemeente op BUIG. Dat wil zeggen dat het objectief bepaalde budget ontoereikend is om de uitgaven aan bijstandsuitkeringen te dekken. Ook in 2025 verwachten we een nadelig resultaat op BUIG. De omvang van het verwachte resultaat is lastig te voorspellen. Dit heeft te maken met verschillende factoren, zoals de ontwikkeling van de landelijke en lokale uitkeringsgerechtigden, het objectieve budgetaandeel in het macrobudget, inzet van de loonkostensubsidie, ontvangsten van vorderingen en het jaarlijks te bepalen voorzieningspercentage debiteuren. De verwachting is dat we ook dit jaar in aanmerking komen voor de vangnetuitkering Participatiewet die het tekort voor een deel zal compenseren. Aanvraag voor de vangnetuitkering 2025 vindt echter pas plaats in 2026.
Studietoeslag (1,3 miljoen euro N)
Doel: Verstrekken uitkeringen en toeslagen
Sinds de stelselwijziging medio 2022 levert de studietoeslag jaarlijks een toenemend tekort op. Ook in 2025 verwachten we op deze openeinderegeling een financieel knelpunt. We zien dat het aantal aanvragen en toekenningen ook dit jaar is toegenomen. Daarnaast zien we dat ook het bedrag aan nabetalingen over voorgaande jaren toeneemt. Studenten die een nieuwe toekenning voor de studietoeslag krijgen, kunnen ook over voorgaande jaren een beroep doen op de studietoeslag. De Tweede Kamer heeft op 25 juni 2025 een motie aangenomen waarin het kabinet verzocht wordt de uitvoering van de studietoeslag over te hevelen naar DUO. Op welke termijn de studietoeslag weer door DUO uitgevoerd gaat worden, is op dit moment niet bekend.
Bijzondere bijstand (€ 282.000 N op lasten en € 29.000 V op baten)
Doel: Aanbieden aanvullende gemeentelijke inkomensondersteunende regelingen
Vanaf 2024 zien we dat de uitgaven op de inkomensregelingen toenemen, onder andere door extra inzet op het verhogen van het bereik van de regelingen. In 2025 zien we dat de verstrekking van inrichtingskosten achterblijft ten opzichte van 2024. Dit komt doordat er in 2024 veel volledige woninginrichtingen met eerste huur zijn verstrekt aan statushouders die zijn gehuisvest. In 2025 ligt dit aantal op dit moment lager. De uitgaven op de overige inkomensregelingen laten een lichte stijging zien ten opzichte van 2024. Het tekort wordt ook veroorzaakt doordat de begroting minder is geïndexeerd ten opzichte van een aantal tarieven voor inkomensregelingen. De taakstelling van 0,8 miljoen euro is ingevuld en verwerkt in de begroting (zie raadsbesluit van 13 mei 2025 "Invulling taakstelling programma Werk en Inkomen Stadsbegroting 2025-2028").
Programma Onderwijs
Sociaal medische indicatie (SMI) (€ 400.000 N)
Doel: Samen met de schoolbesturen, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, kinderopvanginstellingen en andere betrokken partners wordt kansengelijkheid, taal- en talentontwikkeling en welbevinden bevorderd, door middel van een rijke en passende ontwikkelomgeving voor kinderen en jongeren. Zo veel mogelijk kinderen kunnen deelnemen aan het reguliere onderwijs en gebruik maken van het brede naschoolse (ondersteunings)aanbod.
Er zijn voor het verwachte nadeel verschillende oorzaken te benoemen. We zien een groei van het aantal gezinnen/kinderen dat SMI toegekend krijgt en een toename van het aantal ingezette uren kinderopvang per kind. Er is vaker sprake van complexe problematiek in het gezin, waardoor de voorziening langer nodig is. Door verwijzers wordt er daarom ook meer geïndiceerd om SMI in te zetten. Mogelijk zien we daardoor ook een verschuiving van indiceringen van VVE naar SMI, dit onderzoeken we momenteel. Het uurtarief en de inkomensafhankelijke bijdrage zijn ook verder toegenomen. We verwachten dat de kosten voor deze voorziening de komende jaren mogelijk verder stijgen.
Voorschoolse Educatie (SMI) (€ 400.000 V)
Doel: Samen met de schoolbesturen, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, kinderopvanginstellingen en andere betrokken partners wordt kansengelijkheid, taal- en talentontwikkeling en welbevinden bevorderd, door middel van een rijke en passende ontwikkelomgeving voor kinderen en jongeren. Zo veel mogelijk kinderen kunnen deelnemen aan het reguliere onderwijs en gebruik maken van het brede naschoolse (ondersteunings)aanbod.
We verwachten dat er dit jaar ca € 400.000 minder dan begroot aan subsidies zal worden verstrekt. Dit komt door een afname van het totaal aantal deelnemende peuters tussen 2024 en 2025. Op basis van de geboortecijfers verwachten we dat het aantal peuters de komende jaren wel stabiel blijft.
Tussen 2024 en 2025 is overigens het aantal locaties met een hoge deelname van VE-geïndiceerde peuters toegenomen. Daarmee nemen de kosten voor de subsidies die gericht zijn op het versterken van deze groepen toe, maar deze vangen we op binnen het bestaande budget.
Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) (€ 410.000 V)
Doel: Samen met de schoolbesturen, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, kinderopvanginstellingen en andere betrokken partners wordt kansengelijkheid, taal- en talentontwikkeling en welbevinden bevorderd, door middel van een rijke en passende ontwikkelomgeving voor kinderen en jongeren. Zo veel mogelijk kinderen kunnen deelnemen aan het reguliere onderwijs en gebruik maken van het brede naschoolse (ondersteunings)aanbod.
Van de subsidiebudgetten voor OAB Algemeen en OAB Primair Onderwijs verwachten wij minder uit te geven dan begroot vanwege uitgesteld beleid. Er was budget geraamd voor een heel kalenderjaar, maar de uitvoeringsagenda is pas na de zomer van start gegaan. Daarnaast zijn er wat subsidies gefinancierd vanuit tijdelijke rijksmiddelen (zoals NPO).
Programma Bereikbaarheid
Hogere reclameopbrengsten (€ 500.000 V)
Doel: Kwaliteit van de infrastructuur, weginrichting, straatmeubilair en civiele kunstwerken is op orde
We verwachten meer reclame-opbrengsten te realiseren in 2025. Er is een aantal concessies voor de reclames in de openbare ruimte. Een van deze concessies is door middel van een aanbesteding opnieuw gegund. De concessie genereert een hogere financiële afdracht aan de gemeente dan de vorige concessie.
Overschrijding energielasten (€ 110.000 N)
Doel: Kwaliteit van de infrastructuur, weginrichting, straatmeubilair en civiele kunstwerken is op orde
De verwachting is dat het budget van de energiekosten voor de openbare ruimte niet toereikend zal zijn.
Beheer en onderhoud fiets-en autoparkeren (€ 580.000 N)
Doel: Een bereikbare stad via alle modaliteiten
We verwachten een tekort op de beheers- en onderhoudskosten voor fiets- en autoparkeren. Dit wordt veroorzaakt doordat de kosten harder zijn gestegen dat de toegepaste indexering. Daarnaast zijn de huurpenningen voor de parkeergarages Marienburg, Molenpoortdak en Vve bijdrage plein 1944 gestegen met ca. € 30.000 per jaar.
Het structurele effect hiervan is opgenomen in de Stadsbegroting 2026-2029.
Hogere kosten parkeren (€ 720.000 N)
Doel: Een bereikbare stad via alle modaliteiten
We verwachten hogere kosten die veroorzaakt worden door de hosting van belparkeren, het extern ingewonnen advies voor de Vpb-aangifte parkeren, de hogere gemeentelijke belastingen voor de parkeergarages en fietsenstallingen, het plaatsen van fietsenstallingen vanwege de introductieweek voor studenten en het schadedossier voor de binnenstadafsluiting.
Onderhoud verharding en verkeersmiddelen (1,7 miljoen euro N)
Doel: Kwaliteit van de infrastructuur, weginrichting, straatmeubilair en civiele kunstwerken is op orde
Liander versterkt het netwerk voor de energietransitie en problemen met netcongestie. De werkzaamheden aan het elektriciteitsnetwerk hebben grote gevolgen voor het onderhoud van wegen en stoepen. De komende tien jaar wordt er twee keer zoveel gegraven in de openbare ruimte en zal ongeveer een derde van de trottoirs in de stad worden opengebroken. Volgens de VNG-regeling vergoedt Liander alleen het herstel van de sleuf die wordt opengebroken voor hun werkzaamheden. Om de stoepen weer een vlak en veilig geheel te maken, moet de gemeente vaak het resterende deel ook opnieuw bestraten. Daarnaast wordt het tekort veroorzaakt door reparaties (Meld & Herstel meldingen, zoals schade door opdruk van boomwortels). We hebben in de begroting 2026-2028 het budget opgehoogd met 1 miljoen euro.
Hogere kosten asfalt vanuit Winkelsteeg (€ 700.000 N)
Doel: Kwaliteit van de infrastructuur, weginrichting, straatmeubilair en civiele kunstwerken is op orde
In het kader van de reconstructies in de Winkelsteeg hebben we het geplande onderhoud aan enkele wegen (Rosa de Limastraat, de Neerboscheweg en de Graafseweg), die op korte termijn toch aan vernieuwing toe waren, gelijktijdig
uitgevoerd met de lopende werkzaamheden. Door deze samenloop is het mogelijk geweest de uitvoering efficiënter te organiseren en diverse kostenvoordelen te realiseren, zoals:
- het kunnen uitvoeren van werkzaamheden overdag in plaats van ’s nachts of in het weekend;
- het slechts eenmaal hoeven treffen van verkeersmaatregelen;
- het beperken van aan- en afvoerkosten van materieel;
- en het realiseren van kwalitatief beter werk op aansluitingen doordat werkzaamheden in één aaneengesloten uitvoering konden plaatsvinden.
Hoewel deze voordelen niet direct financieel zichtbaar zijn in de huidige administratie, wordt hiermee op termijn wel bespaard op toekomstige onderhoudskosten. Daarnaast is de overlast voor de omgeving beperkt gebleven tot één uitvoeringsperiode.
Tekort DVO DAR 2025 (1,25 miljoen euro N)
Doel: Zo min mogelijk vuil en rommel op straat en bestrijding van gladheid om Nijmegen veilig bereikbaar te houden
Met de structureel toegenomen marktprijzen en loonkosten, de areaalherijking in Nijmegen Noord én de ontwikkelingen op de (Europese) afzetmarkt voor ingezamelde fracties, zijn er onvoldoende financiële middelen in de programma’s Openbare ruimte en Bereikbaarheid om de wettelijke en beleidsmatig vastgelegde taken uit de DVO met Dar NV uit te voeren. Dit resulteert voor 2025 in een tekort van € 2,5 miljoen euro, gelijk verdeeld over de programma's Openbare Ruimte en Bereikbaarheid). Het structurele effect hiervan is opgenomen in de Stadsbegroting 2026-2029.
Programma Wonen en Stedelijke ontwikkeling
Invoering omgevingswet (€ 200.000 N)
Doel: We behouden en versterken de ruimtelijke kwaliteit van onze stad, door zorg te dragen voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
Het opstellen van een omgevingsplan voor het hele grondgebied van de gemeente is een omvangrijke en zeer complexe opgave. Deze opgave grijpt fors in op onze huidige werkprocessen. Waar het doorlopen van een planologische procedure onder de Wet ruimtelijke ordening een routine was, moeten we nu alle wegen opnieuw verkennen. Ook leidt de herziening van de legesverordening tot extra werk. Aangezien de actualiteiten vragen om versnelling waar mogelijk, zijn er twee stedenbouwkundigen iets eerder aangesteld. Samen met de gemeente-brede bijdrage voor een opslag inhuur ter afdekking van extra overheadkosten komt de prognose uit op een nadeel van € 200.000.
Het rijk onderkent de extra inzet die de steden daartoe moeten doen. Daarom is via de meicirculaire een extra uitkering toegekend. We verwerken de extra middelen in het programma. Daarna resteert er een verwacht tekort van € 200.000.
Achterstand overdracht Briks-taken vanuit de ODRN (€ 600.000 N)
Doel: We behouden en versterken de ruimtelijke kwaliteit van onze stad, door zorg te dragen voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
We constateren dat er nog altijd forse achterstanden zijn bij de verwerking van de aanvragen omgevingsvergunningen.
Vanwege het achterstallig werk in de eerste helft van het jaar én de moeizame situatie op de arbeidsmarkt is het noodzakelijk om externe inhuur in te zetten. Dat is duurder dan normale vaste formatie.
Verkoopopbrengsten vastgoedobject (€ 273.000 V)
Doel: We hebben voldoende beschikbaar aanbod van sociale woonruimte en betaalbare koopwoningen
In het eerste kwartaal van 2025 zijn er twee objecten verkocht, waaronder een van programma Wonen en stedelijke ontwikkeling. Met deze verkopen is de gemeentelijke verkoopopgave van 12 miljoen euro in de periode 2018-2024 behaald. De verkoop van het pand levert een voordeel van 323.000 euro op. Na aftrek van de lasten en afboeking van activa (€ 50.000) komt dit uit op een saldo van 273.000 euro.
Uitname Stelsel Omg.Wet en corr. Leges (€ 450.000 N)
Doel: We behouden en versterken de ruimtelijke kwaliteit van onze stad, door zorg te dragen voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
Bij de lasten ontstaat er een tekort van € 150.000 vanwege een uitname uit het gemeentefonds van de budgetten voor Digitaal stelsel omgevingswet. Bij de baten zijn er nabetalingen geweest voor posten uit 2021 en 2023 van € 300.000.
Achterblijvende leges opbrengsten bouwen (3 miljoen euro N)
Doel: We behouden en versterken de ruimtelijke kwaliteit van onze stad, door zorg te dragen voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties
We verwachten lagere opbrengsten bij vergunningverlening bouwen als gevolg van de planning van grote projecten.
Voor een deel zal het een a-structureel nadeel zijn aangezien de bouwstroom in Nijmegen de komende jaren groot zal blijven.
Beleidsontwikkeling wonen (€ 250.000 V)
Doel: We realiseren onze woningbouwopgave uit de omgevingsvisie en het woonbeleid
Wij verwachten een voordeel bij beleidsontwikkeling wonen. Het voordeel ontstaat op het vrijere deel van het budget (naast de uitvoering van de wettelijke taken).
Kinderdorp Neerbosch (3,9 miljoen euro N)
Doel: We hebben voldoende beschikbaar aanbod van sociale woonruimte en betaalbare koopwoningen
De planexploitatie Kinderdorp Neerbosch is in 2017 voor het eerst vastgesteld. Begin 2022 is het traject van de aankoop van Plegt Vos afgerond. In het MPG 2025 is gemeld dat een aantal milieuaspecten, nog geverifieerd moet worden met daadwerkelijke onderzoeken. In het risico-onderdeel is daarover het volgende opgenomen:
De voorbereiding en vaststelling van het beoogde omgevingsplan loopt al enige tijd. De beoogde waardeontwikkeling wordt pas reëel, nadat de betreffende woningen/kavels verkocht kunnen worden. De ruimte die beschikbaar is voor ontwikkelingen is eerder in beeld gebracht waarbij rekening is gehouden met destijds geldende hindercontouren. De komende tijd worden actuele hindercontouren bepaald, waarbij ook eventueel nieuw beleid en rekenmethodes worden meegenomen. Met name het aspect geurhinder krijgt daarbij (opnieuw) bijzondere aandacht. De daadwerkelijke uitwerkingsmogelijkheden kunnen hierdoor mogelijk ingeperkt worden. Eventueel hieruit voortvloeiende heroverwegingen zullen in het teken staan van een constante afweging tussen de beschikbare middelen, de beoogde functies (gebouwd en in de openbare ruimte), de ruimtelijke kwaliteit en de bijzonder ligging van het gebied.
Op 10 september 2025 is een raadsinformatiebrief vastgesteld met informatie over de stand van zaken Kinderdorp Neerbosch. Vanwege de ligging van het gebied ‘Kinderdorp Neerbosch’, was bij het opstellen van het ambitiedocument rekening gehouden met potentiële milieuhinder. Aanvullend onderzoek op basis van actuele normen en uitgangspunten moest echter worden uitgevoerd bij de uitwerking van het Ambitiedocument. Met dat aanvullend onderzoek is begin 2025 jaar gestart. Uit de eerste checks blijkt inmiddels dat het toevoegen van nieuwe woningen in Kinderdorp er hoogstwaarschijnlijk toe leidt, dat omliggende bedrijven worden geschaad in hun bedrijfsvoering en dat is niet de bedoeling. Wij onderzoeken nu de consequenties van - en eventuele alternatieven voor - het afzien van woningbouw. Naar aanleiding hiervan is het risico bij de Stadsbegroting 2026-2029 opgehoogd met 3 miljoen euro.
Hoewel het onderzoek nog niet helemaal is afgerond, is inmiddels duidelijk dat dit risico zich nu daadwerkelijk gaat voordoen. Het financieel effect hiervan schatten we in op netto contant 3,9 miljoen euro.
Bij het MPG 2026 wordt het af te boeken bedrag definitief bepaald en in de stadsrekening 2025 verwerkt.
Tekort op onderhoudscontract in relatie tot de gemeentelijke indexering (€ 780.000 N)
Doel: We hebben voldoende beschikbaar aanbod van sociale woonruimte en betaalbare koopwoningen
Sinds 2018 loopt de indexering van de gemeentelijke begroting achter op de bouwindex. Hierdoor is inmiddels een gat in de begroting ontstaan van 8,97 % (stand feb 2025). Door dit gat kan onze onderhoudspartner HeyDay onze panden onvoldoende op het voorgeschreven onderhoudsniveau houden.
Instellen voorziening project woonwagenstandplaatsen Teersdijk
De raad is op 2 juli 2025 akkoord gegaan met het treffen van een voorziening van 1,6 miljoen euro voor het tekort op de grondexploitatie woonwagenstandplaatsenTeersdijk. Met het definitieve ontwerp is een nieuwe raming voor de grondexploitatie opgesteld. Het tekort wordt met name veroorzaakt door de benodigde sanering om de locatie geschikt te maken voor een woonfunctie, extra mitigerende maatregelen als gevolg van de aanwezigheid van de das, een lagere kavelprijs dan gebruikelijk en hogere plankosten dan verwacht.
We zullen de middelen bij de Stadsrekening 2025 toevoegen aan de reserve.
Programma Openbare ruimte
Onderhoud Groen (€ 685.000 N)
Doel: Verbeterde water- en groenstructuur en meer biodiversiteit
Zowel bij inbreidings- als bij uitbreidingslocaties is sprake van een verdere vergroening. De kosten voor vergroening nemen daardoor toe. De toename van de kostprijzen voor onderhoudswerkzaamheden verklaart eveneens de toename van het tekort. Ten slotte is er een nieuwe bestek voor het Stadsdeel Noord afgesloten. Dit bestek valt ook duurder uit dan dat van het voorgaande jaar. Zoals aangegeven in de 1e Voortgangsmonitor kunnen we het verwacht tekort terugbrengen naar € 685.000 door de projectbudgetten deels hiervoor in te zetten. Dit brengt wel risico's met zich mee. Als er in het najaar schade aan bomen door stormen optreedt, dan is het budget onvoldoende om de schade te herstellen. Hetzelfde geldt voor de bestrijding van de eikenprocessierups.
Milieuleges (€ 275.000 N)
Doel: Vermindering van schadelijke effecten door bedrijven en industrie
Bij de invoering van de omgevingswet zijn we ook milieuleges gaan heffen. Er is destijds een inschatting gemaakt van de omvang van deze leges. Nu blijkt dat slechts bij een gering aantal procedures milieuleges in rekening gebracht kunnen worden. Op basis van de realisatie 2024 en prognose 2025 blijkt deze inschatting daarom structureel € 275.000 te hoog te zijn.
Tekort DVO DAR 2025 (1,25 miljoen N)
Doel: Verbeterde afvalpreventie en verdergaande afvalscheiding bij huishoudens
Met de structureel toegenomen marktprijzen en loonkosten, de areaalherijking in Nijmegen Noord én de ontwikkelingen op de (Europese) afzetmarkt voor ingezamelde fracties, zijn er onvoldoende financiële middelen in de programma’s Openbare ruimte en Bereikbaarheid om de wettelijke en beleidsmatig vastgelegde taken uit de DVO met Dar NV uit te voeren. Dit resulteert voor 2025 in een tekort van € 2,5 miljoen, gelijk verdeeld over de programma's Openbare Ruimte en Bereikbaarheid). Het structurele effect hiervan is opgenomen in de Stadsbegroting 2026-2029.
Onderhoud begraafplaatsen (€ 240.000 N)
Doel: Een goede rustplaats voor de overleden Nijmegenaren
Het beheer en de exploitatie van de drie gemeentelijke begraafplaatsen (Graafseweg, Notenlaantje Lent, Vredehof) is sinds 2000 uitbesteed aan Stichting Begraafplaatsen Nijmegen (SBN). In het verleden was het mogelijk om een begraafplaats kostendekkend te beheren door de inkomsten uit de uitgifte van graven en grafrechten. Door de afname van het aantal begrafenissen en de stijging van kosten is dit niet meer mogelijk. Het structurele effect hiervan is verwerkt in de Stadsbegroting 2026-2029.
Aardgasvrij maken (5,3 miljoen euro V)
Doel: Een energie- en warmtetransitie en verduurzaming in de wijken die samen met de Nijmegenaren en organisaties is gerealiseerd
Het overgrote deel van het project aardgasvrij wordt gedekt uit rijksmiddelen of overige externe middelen. We verwachten dat we van de eigen middelen in 2025 5,3 miljoen euro niet gaan uitgeven. Gelet op de geplande uitgaven, met name warmtenet Dukenburg en centrumgebied e.o., willen we deze middelen beschikbaar houden.
Bij de Stadsrekening 2025 zullen we voorstellen om de middelen toe te voegen aan de bestemmingsreserve aardgasvrij.
Opdracht ODRN (€ 450.000 V)
Doel: Vermindering van schadelijke effecten door bedrijven en industrie
Zowel voor de milieutaken als de asbesttaken blijft de realisatie achter bij het vastgestelde werkplan. De verwachting is dat er een realisatie van 88% gehaald wordt ten opzichte van het werkplan. Voor de milieutaken heeft dit voor een groot deel ermee te maken dat de producten vraag gestuurd zijn. Voor de asbesttaken komt dit door de beperkte capaciteit, voornamelijk door ziekte.
Grondwateroverlast in Nijmegen West
In december 2023 ontving de gemeente de eerste meldingen van grondwateroverlast in Nijmegen West. Sindsdien zijn we in overleg met bewoners en betrokken overheden. Dit heeft in 2025 geleid tot de oplevering van een onderzoeksrapport met externe beoordeling, waarbij de klankbordgroep intensief betrokken is. We blijven actief naast bewoners staan door informatie te delen en onderzoek te doen naar mogelijke maatregelen. Voor deze werkzaamheden is in 2025 een strategisch omgevingsmanager ingehuurd en vanaf 1 oktober ook een projectleider. De totale kosten voor de onderzoeken, participatie en inhuur bedragen circa € 100.000 in 2025. Deze kosten zijn gedekt uit de budgetten voor Klimaatadaptatie en het Programma Water en Riolering (PWR). Daarnaast wordt vast personeel ingezet, waardoor andere werkzaamheden tijdelijk zijn uitgesteld. Daarnaast wordt vast personeel ingezet, waardoor andere werkzaamheden, waaronder de aanpak prioritaire gebieden tijdelijke zijn uitgesteld.
Programma Cultuur en Cultureel Erfgoed
Archeologisch depot (€ 100.000 N)
Het investeringenproject is nagenoeg afgerond. De gemeentelijke collectie is ondergebracht en we verwachten de provinciale collectie eind dit jaar. De ingebruikname van het depot volgde later in het jaar dan verwacht. Een aantal kosten voor verhuizen en facilitaire zaken zijn ondergebracht in het investeringenproject. De omvang van resterende kosten in 2025 voor nuts (electriciteit, groen gas en water), overige facilitaire kosten en beheer kunnen we niet exact voorspellen in zo'n eerste jaar van ingebruikname.
Tegenover de kosten staat ook een bijdrage van de provincie. De DVO met de provincie moet nog definitief worden vastgesteld waarbij in redelijkheid een evenwichtige bijdrage wordt overeengekomen voor de DVO in bewaarneming.
Verkoopopbrengst vastgoedobject (€ 597.000 V)
Doel: We zorgen voor bescherming en instandhouding van ons erfgoed
In het eerste kwartaal van 2025 zijn er twee objecten verkocht, waaronder een onder het programma Cultuur en Cultureel erfgoed. Hiermee is de gemeentelijke verkoopopgave van 12 miljoen euro in de periode 2018-2024 behaald.
Tekort aan huurinkomsten (€ 109.000 N)
Doel: We vergroten de aantrekkingskracht van Nijmegen
Door leegstand, bruikleen en een tekort op (indexering) huur is een financieel nadeel ontstaan van 109.000 euro.
Geen huuropbrengst Valkhof (€ 321.000 N)
Doel: We maken kunst en cultuur toegankelijk voor en door iedereen.
Vanwege de latere start van de verbouw lopen de werkzaamheden van de aannemer in het Museum Valkhof tot eind 2025. Als gevolg hiervan gaat de huur in per 1 januari 2026. Hierdoor zijn er in 2025 geen huuropbrengsten.
Programma Sport
Restitutie te veel ontvangen subsidie Sportfondsen Nijmegen (SFN) (€ 294.000 V)
Op basis van de jaarrekening 2024 en de verantwoording is vastgesteld dat Sportfondsen Nijmegen te veel subsidie heeft ontvangen. Hoofdoorzaak is dat SFN meer bezoekers heeft gehad dan verwacht. Om die reden dient Sportfondsen het verschil aan de gemeente Nijmegen terug te betalen.
Financiële effecten sloop Jan Massinkhal (€ 110.000 N)
Dit zijn financiële effecten van de huurcontracten in het kader van de sloop van de Jan Massinkhal.
